KTO REALIZUJE ŚWIADCZENIA PROFILAKTYCZNE W POZ U DZIECI I MŁODZIEŻY ?   

Świadczenia profilaktyczne u dzieci i młodzieży w podstawowej opiece zdrowotnej(POZ) realizują:

 lekarz POZ,

 pielęgniarka POZ,

położna POZ.

ZAKRES PROFILAKTYKI REALIZOWANEJ PRZEZ LEKARZA POZ

Świadczenia profilaktyczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 19 roku życia obejmują:

 wizyty patronażowe,

 badania bilansowe z uwzględnieniem wykonania w trakcie badań testów przesiewowych adekwatnych do wieku rozwojowego świadczeniobiorcy,

koordynację wykonania i dokonanie kwalifikacji do obowiązkowych szczepień ochronnych realizowanych zgodnie z zasadami określonymi w przepisach o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi,

 informowanie opiekunów prawnych lub faktycznych o szczepieniach zalecanych,

 identyfikację czynników ryzyka oraz zagrożenia zdrowotnego pacjentów oraz podejmowanie działań ukierunkowanych na ich ograniczenie,

prowadzenie edukacji zdrowotnej i rozpoznania środowiska pacjenta.

ZAKRES PROFILAKTYKI REALIZOWANEJ PRZEZ PIELĘGNIARKĘ POZ
Świadczenia profilaktyczne dla dzieci i młodzieży do ukończenia 19 roku życia obejmują monitorowanie rozwoju zadeklarowanych do pielęgniarki POZ dzieci i młodzieży, w tym wizyty patronażowe oraz testy przesiewowe adekwatne do wieku rozwojowego świadczeniobiorcy zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej oraz rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie organizacji profilaktycznej opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą.

ZAKRES PROFILAKTYKI REALIZOWANEJ PRZEZ POŁOŻNĄ POZ

Świadczenia profilaktyczne położnej POZ obejmujące opiekę nad noworodkiem do ukończenia 2 miesiąca życia realizowane są w formie 4 do 6 wizyt patronażowych:
  nie później niż 48 godzin po opuszczeniu szpitala przez matkę i dziecko,

  w 1-6 tygodniu życia mających na celu:
a) obserwację i ocenę rozwoju fizycznego w zakresie: adaptacji do środowiska zewnętrznego, stanu skóry i błon śluzowych, pępka, wydalin, wydzielin, rozwoju psychoruchowego, funkcjonowania narządów zmysłów,
b) ocenę odruchów noworodka, sposobu oraz technik karmienia,

c)  wykonywanie pomiarów i ich ocenę, wykrywanie objawów patologicznych,

d) ocenę relacji rodziny z noworodkiem, prowadzenie edukacji zdrowotnej i udzielanie porad w zakresie: pielęgnacji noworodka, karmienia piersią, szczepień ochronnych, badań profilaktycznych,

e) promowanie zachowań prozdrowotnych rodziców, identyfikowanie czynników ryzyka w rodzinie, formułowanie diagnozy i ustalanie hierarchii podejmowanych działań.

REALIZACJA PROFILAKTYKI GRUŹLICY W POZ

W ramach profilaktyki gruźlicy przeprowadzane są następujące procedury medyczne w zakresie świadczeń pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej (POZ):

zebranie przez pielęgniarkę POZ wywiadu w kierunku gruźlicy wraz z wypełnieniem ankiety,

przeprowadzenie edukacji zdrowotnej pacjenta,

w przypadku osób z grupy największego ryzyka zachorowania - przekazanie przez pielęgniarkę POZ pisemnej informacji lekarzowi podstawowej opieki zdrowotnej SPZOZ w Knurowie, wybranemu przez świadczeniobiorcę, o wynikach przeprowadzonej ankiety oraz wskazanie pacjentowi trybu dalszego postępowania, w tym poinformowanie o konieczności zgłoszenia się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej celem dalszej oceny stanu zdrowia.

DO KOGO  SKIEROWANA JEST PROFILAKTYKA GRUŹLICY W POZ?
Profilaktyką gruźlicy w POZ objęte są osoby dorosłe, które:

Dokonały wyboru pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej SPZOZ w Knurowie, nie posiadające w dotychczasowym wywiadzie rozpoznanej gruźlicy, w tym:

osoby, które miały bezpośredni kontakt z osobami z już rozpoznaną gruźlicą,

osoby, u których stwierdza się przynajmniej jedną z następujących okoliczności: długotrwałe bezrobocie, niepełnosprawność, długotrwałą chorobę, uzależnienie od substancji psychoaktywnych, bezdomność.

Złożyły pisemne oświadczenie świadczeniobiorcy, z którego wynika, że w ciągu ostatnich 24 miesięcy nie podlegały one badaniu ankietowemu pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej w ramach profilaktyki gruźlicy (także u innych świadczeniodawców).

MIEJSCA REALIZACJI PROFILAKTYKI GRUŹLICY W POZ

1 Przychodnia Nr 1, Knurów ul. Koziełka 8, tel. (032) 235-14-53
2 Przychodnia Nr 2, Knurów ul. K. Wielkiego 6, tel. (032) 235-13-11

3 Przychodnia Nr 3  Knurów ul. Staszica 1, tel. (032) 445-34-30

4 Przychodnia Nr 4  Knurów ul. Dywizji Kościuszkowskiej 8, tel. (032) 235-20-63
5 Przychodnia Nr 5  Knurów ul. Niepodległości 8, tel. (032) 331-92-39

Choroby układu krążenia (ChUK) są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie. Ważną rolę w ich rozwoju odgrywa styl życia: niewłaściwe odżywianie się prowadzące do otyłości, mała aktywność ruchowa, palenie papierosów, picie alkoholu oraz stres.

Celem profilaktyki chorób układu krążenia w POZ jest:

obniżenie zachorowalności z powodu chorób układu krążenia populacji objętej badaniem poprzez wczesne wykrywanie, redukcję występowania i natężenia czynników ryzyka,

zwiększenie wykrywalności i skuteczności leczenia chorób układu krążenia,

wczesna identyfikacja osób z podwyższonym ryzykiem chorób układu krążenia,

promocja zdrowego stylu życia: niepalenia papierosów, prawidłowego odżywiania się, uprawiania różnych form aktywności fizycznej.

O PROFILAKTYCE

W ramach profilaktyki ChUK wykonywane są bezpłatne badania układu krążenia, pomiar ciśnienia, badania biochemiczne krwi, określenie BMI. Na badania nie potrzeba mieć skierowania od specjalisty.

Realizacja profilaktyki ChuK obejmuje:

1) Przeprowadzenie wywiadu i wypełnienie karty badania profilaktycznego.

2) Wykonanie badań biochemicznych krwi (stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, LDL-cholesterolu, HDL-cholesterolu, triglicerydów i poziomu glukozy), dokonanie pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, określenie współczynnika masy ciała (Body Mass Index - BMI).

3) Ustalenie terminu wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, do którego  zdeklarowany jest  pacjent.
4) Wpisanie wyników badań do karty badania profilaktycznego.

5) W trakcie wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej:

a) badanie przedmiotowe świadczeniobiorcy oraz ocena czynników ryzyka zachorowań na choroby układu krążenia,

b) kwalifikację świadczeniobiorcy do odpowiedniej grupy ryzyka oraz ocena globalnego ryzyka wystąpienia incydentu sercowo-naczyniowego w przyszłości według klasyfikacji SCORE i zapisanie uzyskanego wyniku w karcie badania profilaktycznego,

c) edukację zdrowotną świadczeniobiorcy oraz decyzja co do dalszego postępowania ze świadczeniobiorcą.

6) Przekazanie świadczeniobiorcy, u którego rozpoznano chorobę układu krążenia, przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej informacji o wynikach badania oraz zaleceń dotyczących konieczności zmiany trybu życia lub kierowanie świadczeniobiorcy na dalszą diagnostykę lub leczenie.

DO KOGO JEST SKIEROWANA PROFILAKTYKA ChUK w POZ 

Profilaktyka Chuk w POZ skierowana jest do osób spełniających wszystkie podane niżej kryteria kwalifikacji: 

Wiek - 35, 40, 45, 50 oraz 55 lat.

Osoby, u których nie została dotychczas rozpoznana choroba układu krążenia.

Osoby, które w okresie ostatnich 5 lat nie korzystały ze świadczeń udzielanych w ramach profilaktyki chorób układu krążenia (także u innych świadczeniodawców).

Osoby znajdujące się na listach świadczeniobiorców lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej SPZOZ w Knurowie.

Osoby obciążone następującymi czynnikami ryzyka: nadciśnienie tętnicze krwi (wartość RR > 140/90 mmHg),zaburzenia gospodarki lipidowej (podwyższone stężenie we krwi cholesterolu całkowitego, LDL-cholesterolu, triglicerydów i niskie stężenie HDL-cholesterolu), palenie tytoniu, niska aktywność ruchowa, nadwaga i otyłość, upośledzona tolerancja glukozy, wzrost stężenia fibrynogenu, wzrost stężenia kwasu moczowego, nadmierny stres, nieracjonalne odżywianie, wiek, płeć męska, obciążenia genetyczne.

Rak szyjki macicy jest szóstym, co do częstości, nowotworem u kobiet w Polsce. Rocznie ok. 1.900 kobiet umiera z tego powodu. Głównymi czynnikami ryzyka raka szyjki macicy są: infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV),wiek (zachorowalność zwiększa się wraz z wiekiem, szczyt zachorowań przypada pomiędzy 45 a 55 rokiem życia), wczesne rozpoczęcie życia seksualnego, duża liczba partnerów seksualnych, duża liczba porodów, niski status społeczny i ekonomiczny, palenie papierosów, stwierdzona wcześniej zmiana patologiczna w badaniu cytologicznym,partnerzy seksualnie niemonogamiczni z infekcją HPV (ryzyko zachorowania wzrasta 20-krotnie).

METODA I CEL WYKONYWANIA BADAŃ PRZESIEWOWYCH

Badania przesiewowe w kierunku wykrywania raka szyjki macicy polegają na wykonywaniu badań cytologicznych wymazów z ujścia zewnętrznego kanału i z tarczy szyjki macicy. Skryning cytologiczny, ze względu na niski koszt i wysoką skuteczność, jest najpopularniejszą metodą badań przesiewowych. W wyniku przeprowadzenia badania cytologicznego można wykryć zmiany przedrakowe i raka we wczesnym okresie zaawansowania choroby. Niezbędnym warunkiem efektywności skryningu cytologicznego jest jego masowość, szacuje się bowiem, że dopiero przy objęciu badaniami przesiewowymi 75% populacji można uzyskać 25% spadek umieralności. W programach przesiewowych nieprawidłowe wyniki badania cytologicznego wymagające dalszych procedur diagnostycznych stanowią od 1% do 8% (w Polsce ok. 2,5%) wszystkich ocenionych rozmazów.

Badania cytologiczne w SPZOZ w Knurowie wykonywane są:

1) w ramach Programu profilaktyki raka szyjki macicy - etap podstawowy, skojarzonego ze świadczeniami ambulatoryjnej opieki specjalistycznej,

2) poza Programem - w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, w przypadku wskazań klinicznych, na podstawie decyzji lekarza poradni ginekologiczno-położniczej.

CEL PROGRAMU

Celem realizacji programu jest zmniejszenie wskaźnika umieralności kobiet na raka szyjki macicy do poziomu osiągniętego w przodujących w tym zakresie krajach Unii Europejskiej oraz podniesienie poziomu wiedzy kobiet na temat profilaktyki raka szyjki macicy i wprowadzenie na terenie całego kraju jednolitego modelu postępowania diagnostycznego. 

DO KOGO JEST SKIEROWANY PROGRAM?

Program profilaktyki raka szyjki macicy obejmuje populację kobiet w wieku od 25 do 59 lat (przy określaniu wieku brany jest pod uwagę rok urodzenia).

Poszczególne etapy realizacji programu:

Realizacja programu profilaktyki raka szyjki macicy obejmuje następujące etapy:

1) podstawowy - polegający na pobraniu materiału z szyjki macicy do przesiewowego badania cytologicznego realizowany przez SPZOZ w Knurowie w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna,

2) diagnostyczny - polegający na ocenie mikroskopowej pobranego materiału diagnostycznego.

WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU - ETAP PODSTAWOWY

1) badania są przeprowadzane:

a) raz na 3 lata,

b) co 12 miesięcy u kobiet obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażone HPV - typem wysokiego ryzyka),

2) spełnione kryterium wiekowe,

3) pacjentka po zakończeniu leczenia i kontroli onkologicznej z powodu nowotworu złośliwego szyjki macicy (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne),

4) pobranie materiału do przesiewowego badania cytologicznego jest realizowane przez lekarza ginekologa w ramach porady zabiegowo-diagnostycznej w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej w zakresie położnictwa i ginekologii w następujących poradniach SPZOZ w Knurowie:

a) Poradnia Ginekologiczno-Położnicza, Knurów, ul. Niepodległości 8, tel. (32) 331 93 33.

b) Poradnia Ginekologiczno-Położnicza, Knurów, ul. K. Wielkiego 6  tel. (32) 235 02 35.

5) uzyskanie od pacjentki udokumentowanej zgody na przetwarzanie danych osobowych, która zapewni możliwość przekazywania w uzasadnionych przypadkach informacji (w szczególności wyników badań, wezwania po odbiór wyników badań) bezpośrednio z systemu informatycznego Narodowego Funduszu Zdrowia lub przez koordynatora programu.

DALSZE POSTĘPOWANIE ZALEŻNOŚCI OD WYNIKU BADANIA CYTOLOGICZNEGO

1) wynik prawidłowy (określony jest jako brak podejrzenia śródnabłonkowej neoplazji oraz raka) - ponowne zgłoszenie się do Programu - etap podstawowy po upływie 3 lat w przedziale wieku od 28 do 59 lat,

2) wynik prawidłowy - ponowne zgłoszenie się do Programu - etap podstawowy po upływie 12 miesięcy w przypadku kobiet obciążonych czynnikami ryzyka,

3) rozmaz cytologiczny niemożliwy do oceny - powtórzenie badania,

4) wynik nieprawidłowy - dalsze postępowanie w oparciu o rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego,

Rozpoznanie nowotworu złośliwego szyjki macicy lub innego schorzenia wymagającego leczenia specjalistycznego - wyłączenie z Programu i skierowanie (poza Programem) na dalsze badania diagnostyczne lub leczenie do świadczeniodawców posiadających z Narodowym Funduszem Zdrowia umowy w odpowiednich rodzajach świadczeń.